CIBIL Score म्हणजे काय?: सिबिल स्कोअर कसा वाढवायचा?: पूर्ण, अर्थ आणि महत्त्व ..

CIBIL Score म्हणजे काय? : CIBIL (Credit Information Bureau (India) Limited) हा भारतातील एक प्रमुख क्रेडिट माहिती प्रदान करणारा संस्थान आहे, जो व्यक्ती आणि कंपन्यांचा क्रेडिट डेटा संकलित, रेकॉर्ड, आणि राखण्याचे काम करतो. याच माहितीच्या आधारावर CIBIL स्कोअर तयार केला जातो, जो तुमच्या क्रेडिट पात्रतेचे एक परिमाण असतो. CIBIL स्कोअर 300 ते 900 या श्रेणीत असतो, आणि हा स्कोअर जितका जास्त असेल तितकी तुमची क्रेडिट पात्रता अधिक चांगली समजली जाते. हा लेख CIBIL स्कोअर म्हणजे काय, त्याचे महत्त्व, आणि हा स्कोअर भविष्यात कर्ज घेण्यासाठी कसा परिणाम करू शकतो याबद्दल सखोल माहिती देईल.

CIBIL Score Range

CIBIL स्कोअर रेंज 300 ते 900 च्या दरम्यान असते. हा स्कोअर जितका जास्त असेल, तितकी तुमची क्रेडिट पात्रता चांगली मानली जाते. खालीलप्रमाणे CIBIL स्कोअर रेंजचे अर्थ आहेत:

1. 300 – 549: हा स्कोअर कमी मानला जातो आणि त्यामुळे कर्ज किंवा क्रेडिट कार्ड मिळण्याची शक्यता कमी असते. कर्जदारांना तुमच्या कर्ज परतफेड क्षमतेबद्दल शंका असू शकते.
2. 550 – 649: हा स्कोअर सरासरीपेक्षा थोडा कमी आहे. अशा स्कोअरवर कर्ज मिळण्याची शक्यता असली तरी, व्याजदर जास्त असू शकतो.
3. 650 – 699: हा स्कोअर समाधानकारक मानला जातो. तुम्हाला कर्ज मिळू शकते, परंतु अटी आणि व्याजदर जास्त असू शकतात.
4. 700 – 749: हा स्कोअर चांगला मानला जातो. तुम्हाला कर्ज आणि क्रेडिट कार्ड मिळण्याची चांगली शक्यता आहे आणि व्याजदरही अनुकूल असू शकतो.
5. 750 – 900: हा स्कोअर अत्यंत चांगला मानला जातो. अशा स्कोअरवर तुम्हाला सहजपणे कर्ज मिळते आणि कमी व्याजदरावर उत्तम अटींसह क्रेडिट कार्ड मिळण्याची शक्यता जास्त असते.

उच्च CIBIL Score असणे हे तुमच्या आर्थिक स्थिरतेचे द्योतक आहे, आणि त्यामुळे तुमची कर्ज घेण्याची क्षमता वाढते.

CIBIL Score चे महत्त्व

CIBIL स्कोअरचे महत्त्व:

1. कर्ज मंजुरी: जर तुमचा CIBIL स्कोअर चांगला असेल (साधारणपणे 750 किंवा त्यापेक्षा अधिक), तर तुम्हाला कर्ज मंजुरी मिळण्याची शक्यता जास्त असते. बँक किंवा वित्तीय संस्था तुमची क्रेडिट इतिहास तपासते आणि त्यानुसार कर्जाचे व्याजदर आणि इतर अटी ठरवते.
2. क्रेडिट कार्ड मिळणे: चांगला CIBIL स्कोअर असल्यास, तुम्हाला उच्च क्रेडिट लिमिटसह क्रेडिट कार्ड मिळण्याची शक्यता वाढते.
3. कर्जाचे व्याजदर: चांगला स्कोअर असलेल्यांना कमी व्याजदराने कर्ज मिळू शकते, ज्यामुळे तुमचा आर्थिक भार कमी होतो.
4. क्रेडिट इतिहास: CIBIL स्कोअर हा तुमच्या क्रेडिट व्यवहारांचा परिणाम असतो. जर तुम्ही कर्जाची परतफेड वेळेवर केली असेल आणि तुमचे क्रेडिट कार्ड बिल वेळेत भरले असेल, तर तुमचा स्कोअर उच्च असतो.

रून तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोअर प्रभावीपणे सुधारू शकता आणि भविष्यात कर्ज घेण्यासाठी उत्तम अटींवर पात्र होऊ शकता.

CIBIL Score Check

CIBIL Score Check : CIBIL स्कोअर तपासण्यासाठी:तुमचा CIBIL स्कोअर तपासणे सोपे आहे, आणि ते ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन पद्धतीने केले जाऊ शकते. खालील पद्धतीने तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोअर तपासू शकता:

1. CIBIL च्या अधिकृत वेबसाइटवरून स्कोअर तपासा

• स्टेप 1: CIBIL च्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
• स्टेप 2: “Get Your CIBIL Score” किंवा “Free CIBIL Score & Report” असा पर्याय निवडा.
• स्टेप 3: तुम्हाला एक फॉर्म भरावा लागेल ज्यामध्ये तुमचे नाव, पत्ता, जन्मतारीख, मोबाईल नंबर, ईमेल आयडी, आणि पॅन कार्ड नंबर टाकावा लागेल.
• स्टेप 4: फॉर्म भरून सबमिट करा. तुम्ही फॉर्म सबमिट केल्यानंतर, तुमच्या ईमेल आयडीवर OTP येईल, तो टाका.
• स्टेप 5: OTP टाकल्यानंतर, तुमचा CIBIL स्कोअर स्क्रीनवर दिसेल.

2. बँक किंवा वित्तीय संस्थांद्वारे स्कोअर तपासा

• काही बँका किंवा वित्तीय संस्था त्यांच्या ग्राहकांना मोफत CIBIL स्कोअर तपासण्याची सेवा पुरवतात. तुम्ही तुमच्या बँकेच्या इंटरनेट बँकिंग पोर्टल किंवा मोबाईल अॅपवरून ही सेवा वापरू शकता.

3. क्रेडिट ब्युरो किंवा इतर वेबसाइट्सवरून स्कोअर तपासा

• काही तृतीय पक्षाच्या वेबसाइट्स आणि अॅप्स देखील CIBIL स्कोअर तपासण्याची सुविधा देतात. यासाठी तुम्हाला तुमची माहिती आणि पॅन कार्ड नंबर टाकून नोंदणी करावी लागेल.

4. CIBIL स्कोअर ऑफलाइन तपासा

• तुमचा CIBIL स्कोअर ऑफलाइन तपासण्यासाठी, तुम्ही CIBIL ला पत्र पाठवून तुमचा क्रेडिट रिपोर्ट मागवू शकता. यासाठी तुम्हाला फॉर्म भरावा लागेल आणि ID पुरावा संलग्न करून पाठवावा लागेल.

5. फ्री CIBIL स्कोअर

• CIBIL तुम्हाला वर्षातून एकदा मोफत क्रेडिट स्कोअर आणि रिपोर्ट देतो. यासाठी तुम्ही CIBIL च्या वेबसाइटवर जाऊन “Free CIBIL Score & Report” पर्याय निवडू शकता.

टिप्स:

• तुमचा CIBIL स्कोअर नियमितपणे तपासणे महत्त्वाचे आहे कारण यामुळे तुमच्या क्रेडिट रिपोर्टमध्ये कोणतीही चुकीची नोंद असल्यास ती वेळेवर दुरुस्त करता येईल.
• लक्षात ठेवा, CIBIL स्कोअर तपासणे तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर परिणाम करत नाही.

या पद्धती वापरून तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोअर सहजपणे आणि सुरक्षितपणे तपासू शकता.

CIBIL Score कसा वाढवावा?

CIBIL स्कोअर सुधारण्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण उपाय आहेत. योग्य पद्धतीने क्रेडिट व्यवस्थापन करून तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोअर वाढवू शकता. येथे काही महत्त्वाच्या टिप्स दिल्या आहेत:

1. वेळेवर कर्जाची परतफेड करा

• सर्व कर्जाचे हफ्ते, क्रेडिट कार्डचे बिल आणि इतर वित्तीय देयके वेळेवर भरणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. वेळेवर पेमेंट केल्याने तुमचा CIBIL स्कोअर सुधारतो.

2. क्रेडिट कार्डचा संयमाने वापर करा

• क्रेडिट कार्डचा मर्यादित वापर करा. शक्यतो क्रेडिट लिमिटच्या 30% पेक्षा कमी वापर करण्याचा प्रयत्न करा. उदा., तुमचे क्रेडिट लिमिट 1,00,000 रुपये असेल, तर महिन्याला 30,000 रुपयांपेक्षा जास्त खर्च करू नका.

3. जास्त कर्ज घेणे टाळा

• अनेक कर्ज अर्ज किंवा नवीन कर्ज घेण्याचे टाळा. अनेक कर्ज अर्जामुळे तुमचा क्रेडिट स्कोअर कमी होऊ शकतो.

4. क्रेडिट रिपोर्ट तपासा

• तुमच्या CIBIL रिपोर्टमध्ये कोणतीही चूक किंवा विसंगती असल्यास ती त्वरित दुरुस्त करण्यासाठी CIBIL शी संपर्क साधा. चुकीच्या माहितीमुळे तुमचा स्कोअर कमी होऊ शकतो.

5. जुने कर्ज पूर्ण करा

• जुने कर्ज पूर्णपणे परतफेड करा आणि तुमच्या क्रेडिट रिपोर्टमध्ये त्याची नोंद ठेवा. यामुळे तुमची क्रेडिट हिस्ट्री चांगली होते, जी CIBIL स्कोअर सुधारण्यास मदत करते.

6. क्रेडिट मिक्स ठेवा

• विविध प्रकारच्या कर्जांचा (जसे की पर्सनल लोन, होम लोन, क्रेडिट कार्ड) योग्य संतुलन ठेवा. विविध प्रकारचे क्रेडिट तुमच्या क्रेडिट प्रोफाइलसाठी फायदेशीर ठरू शकतात.

7. क्रेडिट कार्डचे संपूर्ण बिल भरा

• फक्त मिनिमम पेमेंट न करता संपूर्ण बिल भरण्याचा प्रयत्न करा. यामुळे तुमच्या क्रेडिट कार्डवरील व्याजाची रक्कम वाढणार नाही आणि CIBIL स्कोअरवरही सकारात्मक परिणाम होईल.

8. ऑथोराइज्ड युजर बनू नका

• इतरांच्या क्रेडिट कार्डवर ऑथोराइज्ड युजर म्हणून नोंदवू नका, कारण त्याचा नकारात्मक परिणाम तुमच्या CIBIL स्कोअरवर होऊ शकतो.

9. दीर्घकालीन क्रेडिट संबंध ठेवा

• जास्त काळासाठी असलेल्या क्रेडिट अकाउंट्समध्ये चांगला व्यवहार ठेवा. दीर्घकालीन चांगला क्रेडिट इतिहास तुमच्या स्कोअरवर सकारात्मक परिणाम करतो.

10. फिनान्सियल प्लॅनिंग करा

• तुमच्या मासिक उत्पन्न आणि खर्च यांचे योग्य नियोजन करा. वित्तीय अडचणी टाळण्यासाठी, आवश्यकता नसल्यास कर्ज घेणे टाळा.

ही पद्धत अनुसरून तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोअर प्रभावीपणे सुधारू शकता आणि भविष्यात कर्ज घेण्यासाठी उत्तम अटींवर पात्र होऊ शकता.

CIBIL Report म्हणजे काय?

1. विस्तृत माहिती: CIBIL Report म्हणजे काय? :CIBIL रिपोर्ट हा तुमच्या संपूर्ण क्रेडिट इतिहासाचा विस्तृत अहवाल आहे. यात तुमच्या सर्व कर्जांच्या तपशीलांसह, क्रेडिट कार्ड्स, कर्ज घेतल्याची तारीख, परतफेड केलेली रक्कम, उशिराचे पेमेंट्स, डिफॉल्ट्स, आणि कर्जाचा प्रकार यांची माहिती असते.
2. क्रेडिट हिस्ट्रीचे विश्लेषण: या रिपोर्टमध्ये कर्जाच्या व्यवस्थापनाबद्दलची सर्व माहिती दिलेली असते. त्यामुळे तुम्ही कर्ज देणाऱ्या संस्थांकडून कर्ज घेण्यासाठी केलेले अर्ज, मागील कर्जाची परतफेड, आणि तुमचा क्रेडिट व्यवहार याबद्दलची सविस्तर माहिती यात असते.
3. सखोल निरीक्षण: कर्जदाते आणि वित्तीय संस्था तुमचा CIBIL रिपोर्ट तपासून तुमच्या आर्थिक वर्तनाचे सखोल निरीक्षण करतात. त्यामुळे कर्जाची मंजुरी देताना हा रिपोर्ट महत्त्वाचा ठरतो.
4. उद्दिष्ट: CIBIL स्कोअर एक संख्यात्मक मापन आहे, जो तुमची क्रेडिट पात्रता दर्शवतो, तर CIBIL रिपोर्ट हा तुमच्या क्रेडिट इतिहासाचा संपूर्ण अहवाल आहे.
5. वापर: CIBIL स्कोअर कर्ज मंजुरीसाठी वापरला जातो, तर CIBIL रिपोर्ट कर्ज देणाऱ्या संस्थांना तुमच्या क्रेडिट इतिहासाची तपशीलवार माहिती देतो.
6. उदाहरण: CIBIL स्कोअर तुम्हाला एका नजरेत तुमच्या क्रेडिट स्थितीची कल्पना देतो, तर CIBIL रिपोर्ट त्या स्कोअरच्या मागील कारणांची सविस्तर माहिती देतो.